تبصره گیل،
طبق قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول، مالکیت و انتقال املاک از ۳ تیر ۱۴۰۳ به بعد ملزم به ثبت در سامانه‌های الکترونیک شده است. کارشناسان حقوقی، این اقدام را گامی مهم در شفاف‌سازی و جلوگیری از اختلافات ملکی و سوءاستفاده‌های احتمالی می‌دانند.
مالکان املاک بر اساس نوع سند خود به سه گروه تقسیم شده‌اند:
۱. دارندگان اسناد رسمی صادره از ۳ تیر ۱۴۰۳ به بعد:
کلیه اعمال حقوقی شامل خرید و فروش، انتقال حق انتفاع بیش از دو سال، رهن، وقف، اجاره به شرط تملیک و پیش‌فروش ساختمان باید در سامانه ثبت الکترونیک اسناد (سامانه ساغر) ثبت شود.
۲. دارندگان اسناد رسمی صادره قبل از ۳ تیر ۱۴۰۳:
این گروه موظف‌اند ظرف یک سال پس از راه‌اندازی سامانه ساغر اعمال حقوقی خود را در این سامانه ثبت کنند. در صورت عدم ثبت:
-
دعاوی مربوط به این اعمال در مراجع قضایی قابل رسیدگی نیست،
-
اسناد ثبت‌نشده در دستگاه‌های اجرایی پذیرفته نمی‌شوند،
-
فقط مالک رسمی در دفتر املاک سازمان ثبت یا وارث او به رسمیت شناخته خواهد شد.
۳. دارندگان اسناد عادی (غیررسمی):
-
تکلیف اول: ظرف دو سال پس از راه‌اندازی سامانه ساغر مستندات خود را درج کنند.
-
تکلیف دوم: ظرف دو سال پس از درج مدارک، برای دریافت سند رسمی مالکیت اقدام نمایند.
کارشناسان حقوقی هشدار می‌دهند که عدم رعایت این تکالیف، اعتبار حقوقی معاملات را از بین می‌برد و تنها امکان پیگیری دعاوی استرداد عوضین برای مالکان فراهم خواهد بود. به گفته آن‌ها، اجرای این قانون می‌تواند شفافیت در بازار املاک را افزایش دهد و از سوءاستفاده‌های احتمالی جلوگیری کند.